Upis u osnovnu školu

Delatnost osnovnog obrazovanja i vaspitanja obavlja osnovna škola, i to:
  1. osnovna škola;
  2. osnovna škola za obrazovanje odraslih;
  3. osnovna muzička škola;
  4. osnovna baletska škola;
  5. osnovna škola za učenike sa smetnjama u razvoju i invaliditetom.
Obrazovno-vaspitni rad u školi ostvaruje se na osnovu školskog programa, u skladu sa Zakonom.
Osnovna škola ostvaruje školski program, a može da ostvaruje i individualni obrazovni plan za učenike i odrasle sa smetnjama u razvoju, individualan program srpskog jezika, odnosno jezika nacionalne manjine za učenike koji ne poznaju jezik na kome se izvodi nastava, školski program za muzičko i baletsko obrazovanje, školski program za obrazovanje odraslih, vaspitni program za učenike u školi sa domom i druge programe, u skladu sa posebnim zakonom.

Evidencija upisa

Jedinica lokalne samouprave vodi evidenciju i obaveštava školu i roditelјe, odnosno druge zakonske zastupnike, o deci koja treba da se upišu u prvi razred osnovne škole najkasnije do kraja februara tekuće godine za narednu školsku godinu.

Upis učenika u osnovnu školu

U prvi razred osnovne škole upisuje se svako dete koje do početka školske godine ima najmanje šest i po, a najviše sedam i po godina.
U školsku godinu upisuju se deca koja su rođena u periodu od 1.03. tekuće do 28.02. naredne godine.

Odabir osnovne škole

Deca se upisuju u školu po teritorijalnom principu, ali postoji mogućnost da roditelj izabere i drugu školu.
Škola je dužna da upiše svako dete sa područja škole.
Škola može da upiše i dete sa područja druge škole, na zahtev roditelja, u skladu sa prostornim i kadrovskim mogućnostima škole.
Roditelj, odnosno staratelj može da izabere osnovnu školu u koju će da upiše dete podnošenjem zahteva izabranoj školi najkasnije do 1. februara tekuće kalendarske godine u kojoj se vrši upis.

Dokumentacija potrebna za upis

Dokumentacija koju je potrebno priložiti prilikom upisa u prvi razred osnovne škole jeste:
  • izvod iz matične knjige rođenih,
  • uverenje o pohađanju pripremnog predškolskog programa,
  • dokaz o zdravstvenom pregledu deteta i
  • dokaz o prebivalištu roditelja.
Izuzetno, deca iz osetljivih društvenih grupa mogu da se upišu u školu, bez dokaza o prebivalištu roditelja i potrebne dokumentacije, a sa dostavljenim dokazom o zdravstvenom pregledu deteta.

Upisni period

Vreme u koje škole vrše upis dece u prvi razred nije utvrđeno propisima, ali je period od početka aprila (01. april) do kraja maja svake godine u školskoj praksi tradicionalno namenjen upisu dece u narednu školsku godinu.

Ispitivanje deteta upisanog u školu

Dete starosti od šest do šest i po godina upisuje se u prvi razred nakon provere spremnosti za polazak u školu. Škola je dužna da organizuje proveru spremnosti.

Ispitivanje deteta upisanog u školu vrše psiholog, odnosno pedagog škole na maternjem jeziku deteta, primenom standardnih postupaka i instrumenata, preporučenih od nadležnog zavoda, odnosno ovlašćene stručne organizacije. Ako ne postoji mogućnost da se ispitivanje deteta vrši na maternjem jeziku, škola angažuje prevodioca na predlog nacionalnog saveta nacionalne manjine.

Ispitivanje dece sa motoričkim i čulnim smetnjama vrši se uz primenu oblika ispitivanja na koji dete može optimalno da odgovori.

Individualni obrazovni plan i dodatna podrška u obrazovnju i vaspitanju

U postupku ispitivanja deteta upisanog u školu, škola može da utvrdi potrebu za donošenjem individualnog obrazovnog plana ili potrebu za pružanjem dodatne podrške u obrazovanju. Ako dodatna podrška zahteva finansijska sredstva, škola upućuje pisani zahtev osnivaču po pribavlјenom mišlјenju interresorne komisije.
 
Bliže uslove za procenu potreba za pružanjem dodatne obrazovne, zdravstvene ili socijalne podrške učeniku, sastav i način interesorne komisije propisan je Pravilnikom o dodatnoj obrazovnoj, zdravstvenoj i socijalnoj podršci detetu i učeniku („Službeni glasnik RS“, broj 63/2010).

Bliža uputstva za utvrđivanje prava na individualni obrazovni plan, njegovu primenu i vrednovanje, propisana su Pravilnikom o bližim uputstvima za utvrđivanje prava na individualni obrazovni plan, njegovu primenu i vrednovanje („Službeni glasnik RS“, broj 76/2010).

Kasniji upis deteta u prvi razred

U postupku provere spremnosti na osnovu mišlјenja psihologa, odnosno pedagoga škola može da preporuči:

  • upis deteta u školu nakon godinu dana, uz pohađanje pripremnog predškolskog programa.

Roditelј, odnosno drugi zakonski zastupnik deteta, kome je preporučen upis deteta u školu nakon godinu dana, može da podnese zahtev komisiji škole za ponovno utvrđivanje spremnosti za upis u školu u roku od osam dana od dana dobijanja preporuke škole. Komisiju čine: psiholog, pedagog, nastavnik razredne nastave i pedijatar deteta.

Komisija škole, primenom standardnih postupaka i instrumenata, može da odobri upis deteta ili da potvrdi upis deteta u školu nakon godinu dana, o čemu odluku donosi u roku od 15 dana od dana prijema zahteva. Odluka komisije je konačna.

Ako dete starije od sedam i po godina zbog bolesti ili drugih razloga nije upisano u prvi razred, može da se upiše u prvi ili odgovarajući razred na osnovu prethodne provere znanja.

Prethodnu proveru znanja obavlјa tim sastavlјen od nastavnika razredne nastave, pedagoga i psihologa škole uvažavajući standarde postignuća i ceneći najbolјi interes deteta.

Upis u školu za obrazovanje učenika sa smetnjama u razvoju i invaliditetom

U školu za obrazovanje učenika sa smetnjama u razvoju, dete, odnosno učenik upisuje se na osnovu mišljenja interresorne komisije za procenu potreba za pružanjem dodatne obrazovne, zdravstvene ili socijalne podrške učeniku, uz saglasnost roditelja odnosno drugog zakonskog zastupnika.

Upis u osnovnu muzičku, odnosno baletsku školu

U osnovnu muzičku, odnosno osnovnu baletsku školu može da se upiše dete i učenik osnovne škole koji položi prijemni ispit za utvrđivanje muzičke, odnosno baletske sposobnosti, u skladu sa planom i programom nastave i učenja osnovnog muzičkog obrazovanja i vaspitanja i planom i programom nastave i učenja osnovnog baletskog obrazovanja i vaspitanja.

Upis stranih državljana i lica bez državljanstva

Strani državljanin, lice bez državljanstva i tražilac državljanstva, upisuju se u školu i ostvaruju pravo na obrazovanje i vaspitanje pod istim uslovima i na način propisan zakonom za državljane Republike Srbije.
Za strane državljane, za prognana i raseljena lica, izbeglice i migrante i decu i učenike koji su vraćeni u zemlju na osnovu sporazuma o readmisiji koja ne poznaju jezik na kome se izvodi obrazovno-vaspitni rad ili pojedine programske sadržaje od značaja za nastavak obrazovanja i vaspitanja, ustanova organizuje učenje jezika, pripremu za nastavu i dopunsku nastavu, po posebnom uputstvu koje donosi ministar.
Detestranog državljanina, dok boravi u Republici Srbiji, ima pravo da pohađa nastavu maternjeg jezika i kulture, besplatno pod uslovom reciprociteta ili na teret roditelja, u prostorijama ustanove koju odredi organ jedinice lokalne samouprave.

Odgovornost roditelja

Roditelј, odnosno drugi zakonski zastupnik deteta odgovoran je:

  • za upis deteta u predškolski pripremni program i upis deteta u školu;
  • za redovno pohađanje nastave;
  • za redovno pohađanje pripremne nastave;
  • da odmah, a najkasnije u roku od 48 sati od momenta nastupanja sprečenosti učenika da prisustvuje nastavi o tome obavesti školu;
  • da pravda izostanke učenika, najkasnije u roku od osam dana od dana prestanka sprečenosti učenika da prisustvuje nastavi odgovarajućom lekarskom ili drugom relevantnom dokumentacijom;
  • da na poziv škole uzme aktivno učešće u svim oblicima vaspitnog rada sa učenikom;
  • da poštuje pravila ustanove.

Roditelј odnosno drugi zakonski zastupnik dužan je da nadoknadi materijalnu štetu koju učenik nanese školi, namerno ili iz krajnje nepažnje, u skladu sa zakonom.

Škola podnosi zahtev za pokretanje prekršajnog postupka, odnosno krivičnu prijavu radi utvrđivanja odgovornosti roditelјa, odnosno drugog zakonskog zastupnika ukoliko ne upiše dete u predškolski pripremni program i školu.

Kaznene odredbe

Novčanom kaznom od 100.000 do 1.000.000 dinara kazniće se za prekršaj roditelј, odnosno drugi zakonski zastupnik za povredu obaveze Odgovornosti roditelja.